Zamir Örnekleri Türleri ve Özellikleri
23 Temmuz 2024

Zamir Örnekleri Türleri ve Özellikleri

Zamir Örnekleri

Zamirler, isimlerin yerini tutan sözcüklerdir. Bir cümlede zamirin karşıladığı isim bilinmiyorsa, cümle belirsiz kalır. Zamirler isim soylu sözcüklerdir ve isimler gibi durum çekim eklerini alabilirler. Ayrıca zamirler, tek başına veya oluşturdukları tamlamaların içinde cümlenin çeşitli ögelerini oluşturabilir. Zamirlerin diğer bir adı da "adıl" olarak bilinir.

  • Bu beni çok etkilemişti.
  • Oradan üç gün önce ayrılmıştı.
Örneğin, yukarıdaki ilk cümlede "bu" sözcüğü zamirdir ve özne görevinde kullanılmıştır. İkinci cümlede ise "oradan" sözcüğü zamirdir ve dolaylı tümleç olarak kullanılmıştır.

Zamirler, sözcük durumunda zamirler ve ek durumunda olan zamirler olarak ikiye ayrılmaktadır.

Sözcük Durumundaki Zamirler

  • Kişi zamirleri
  • İşaret zamirleri
  • Belgisiz zamirler
  • Soru zamirleri

Ek Durumunda Olan Zamirler

  • İlgi zamiri
  • İyelik zamiri

Kişi (Şahıs) Zamirleri

Kişi adlarının yerine kullanılan sözcüklerdir. "Ben, sen, o, biz, siz, onlar" dilimizdeki şahıs zamirleridir.

  • Ben de bildim yüce dağların şahısın.
  • Erbabsın sen yüce Tanrı.
Yukarıda ilk cümlede "ben" ve ikinci cümlede "sen" sözcükleri kişi zamirleridir.

Fiiller bazen kişi zamirlerinin karşılığı olan ekleri de alabilir. Bu eklere kişi ekleri denmektedir.

  • Ağlasam sesimi duyar mısınız?
Yukarıdaki cümlede "mısınız" sözcüğündeki ekler kişi ekleridir. Bu ekleri iyelik zamiri ile karıştırmayınız.

"Kendi" sözcüğü de kişi ekleri ile çekimlenerek şahıs zamiri olarak kullanılır. "Kendi" sözcüğü diğer kişi zamirleri ile kullanılırsa cümleye pekiştirme anlamı katar. Kendisinden gelen sözcük ile tek bir özneyi oluşturması gerekir.

  • Bu işi sen kendin beğendin.
Bu cümlede "sen kendin" sözcük öbeği özne ve kişi zamiridir.

Kişi zamirleri isimlerle tamlamalar oluşturabilir. Tamlayan kişi zamiri ise bu kişi zamiri düşebilir.

  • Sizin sorununuzla ben ilgilenirim.
  • Sorununuzla ben ilgilenirim.
İkinci cümlede tamlayan olan "sizin" zamiri düşmüştür.

İşaret Zamirleri

İsimlerin yerini işaret yoluyla belirten zamirlerdir. Dilimizdeki başlıca işaret zamirleri şunlardır: Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, öteki, beriki, orası, şurası.

  • Şu tam bana göre.
  • Arkadaşlar ötekini beğendi.
İlk cümlede "şu" ve ikinci cümlede "öteki" sözcükleri işaret zamiridir.

Dikkat edilmesi gereken bir nokta vardır. "O" ve "onlar" sözcükleri kişi zamiri ve işaret zamiri olarak da kullanılabilir. Eğer insan ismi yerine kullanılırsa kişi zamiri, cansız varlıklar için kullanılırsa işaret zamiri olurlar.

  • Bu konuda onlar bize yardımcı olabilirler.
  • Onları çöpe attı.
Birinci cümlede "onlar" sözcüğü kişi zamiri, ikinci cümledeki "onlar" sözcüğü ise işaret zamiridir.

"O" ve "onlar" sözcükleri dışındaki işaret zamirleri insan ismini gösterse dahi işaret zamiri olarak kalırlar. Çünkü dilimizdeki şahıs zamirleri sadece "ben, sen, o, biz, siz, onlar" sözcükleridir.

Belgisiz Zamirler

Varlık adlarının kesin olarak yerini tutmayan göreceli anlam sözcükleridir. "Çoğu, kimse, herkes, bazısı, tümü" gibi sözcükler bunlardan bazılarıdır.

  • Herkes ayakta bekliyordu.
  • Eşyaların çoğunu ben taşıdım.
Bu cümlelerde "herkes" ve "çoğu" sözcükleri belgisiz zamirlerdir.

Ayrıca dilimizde yakıştırma olarak kullanılan isimler de belgisiz zamirdir.

  • Ben iş miş yapmam.
Buradaki "miş" sözcüğü belgisiz zamirdir.

Soru Zamirleri

Varlık adlarının yerine kullanılan soru sözcükleridir. "Kim, hangisi, kaçı, nerede" bu sözcüklerden bazılarıdır.

  • Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
  • Hangisini aldın?
Bu cümlelerde "kim" ve "hangisini" sözcükleri soru zamirleridir.

Ayrıca soru sözcüklerinin zamir olup olmadığını kontrol etmek amacıyla cümlede soru yerine uygun bir ad getirilip getirilemeyeceğine bakılır. Eğer ad getirilebiliyorsa soru sözcüğü zamirdir.

İlgi Zamiri

İsim tamlamalarında ismin yerine kullanılan "-ki" ekidir.

  • Sizin oda çok büyük, bizimki çok dar.
Yukarıdaki cümlede "-ki" ile aslında odadan bahsedilmektedir. Bu nedenle ilgi zamiridir.

Özellikle sıfat yapan "-ki" ile zamir olan "-ki" karıştırılmamalıdır. Sıfat yapan "-ki" eklendiği ismi, kendisinden sonra gelen ismin sıfatı yapar.

  • Yukarıdaki çocuk bağırıyordu.
  • Bu evinki daha ucuzdu.
Birinci cümlede "-ki" sıfat yapan "-ki", ikinci cümledeki "-ki" ise evin kirasından söz ettiği için ilgi zamiridir.

İyelik Zamiri

Ad soylu sözcüklerin sonlarına getirilerek sahiplik anlamı katmaktadır. "Benim, senin, onun, bizim, sizin, onların" sözcüklerinin yerini tutar.

  • Eviniz çok büyük.
  • Memleketten kardeşi geldi.
Birinci cümlede "-niz" eki "sizin" sözcüğü yerine kullanılarak sahiplik bildirdiği için iyelik zamiridir. İkinci cümlede "-i" eki "onun" sözcüğünün yerine kullanılmıştır ve sahiplik anlamı kattığı için iyelik zamiridir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Öğrenci Özgeçmiş Örnekleri Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Öğrenci Özgeçmiş Örnekleri Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Tutanak Örnekleri ve Çeşitleri

Tutanak Örnekleri ve Çeşitleri

Teknoloji Tasarım Örnekleri

Teknoloji Tasarım Örnekleri

Destan Örnekleri Türleri ve Özellikleri

Destan Örnekleri Türleri ve Özellikleri

Nüfus Kayıt Örneği; Kullanıldığı Yerler

Nüfus Kayıt Örneği; Kullanıldığı Yerler

Güncel

Dilekçe Örneği Dikkat Etidelecek Hususlar

Dilekçe Örneği Dikkat Etidelecek Hususlar

Güncel

Fıkra Örneği Nasıl Hazırlanır?

Fıkra Örneği Nasıl Hazırlanır?